01 oktober 2016

Boven je roots uit geleerd.

Ja dat is dan weer zo'n titel waar google waarschijnlijk niks mee kan. Maar ik weet niet hoe ik het anders of beter kan omschrijven.

Je roots, het gezin waar je uitkomt. Broertjes, zusjes, papa, mama. Elk gezin heeft zijn eigen gewoontes en tradities, gezinswoorden, humor, herinneringen.
Kortom nestgeur.
Ook is in elk gezin het opleidingsniveau verschillend. En daar wil ik het nou eens over hebben.

Mijn ouders zijn geboren in 1940 en in 1944. Kort na de oorlog was er niet altijd aandacht voor de kinderen. Of het moet medische aandacht zijn. Mijn pa bleek hongeroedeem te hebben en heeft lang in het ziekenhuis gelegen. Moest daar veel eiwitrijke pap eten.
Zitten ze goed in hun vel?  Vinden ze het leuk op school? Léren ze er? Daar werd veel minder naar gekeken. Het opleidingsniveau van mijn ouders is mede hierdoor niet erg hoog geworden.

Ik ben de oudste van hun 4 kinderen. Toen voor mij de keuze gemaakt werd voor vervolgopleiding werd mijn ouders aangeraden om dit meisje maar naar de huishoudschool te doen. Ze had immers een hartafwijking en zo hoeft ze zich niet zo heel erg in te spannen voor het leren. Zo gezegd zo gedaan.
Om een lang verhaal en een lange leerweg kort te maken kan ik vertellen dat ik mijn HBO-SPW diploma ophaalde toen ik 8 maande zwanger was van mijn dochter.
Maar ik heb heel erg op moeten letten dat ik hierdoor niet teveel vervreemde van mijn ouders. Door de hogere opleiding gaat men soms andere woorden gebruiken, anders denken, vanuit een andere invalshoek. Het elkaar begrijpen wordt soms moeilijker. Je bent soms bij je ouders weg-geleerd. Je moet er dan echt voor kiezen "bij ze te blijven" als je thuis bent.

Nu sta ik intussen aan de andere kant van die lijn. Mijn dochter is mijn leerniveau ontgroeid. Zij is intussen afgestudeerd op de universiteit. Haar vriend ook. Zij heeft Internationale Betrekkingen en Internationale Organisaties gestudeerd.  Hij heeft econometrie gestudeerd.  Mijn snappen hiervan komt niet veel verder dan wiskunde toegepast in de economie.
Natuurlijk ben ik apetrots op ze!
Maar vind ik het ook jammer te merken dat hun wereld zo anders is dan wat ik ken. Ik kan ze niet altijd bijbenen. Is dit de juiste benaming? Eigenlijk wil ik hun wereld ook gewoon snappen. Gewóón snappen, zonder eerst hun uitleg.

Misschien is het een gevoel dat me bekropen is op die universiteit, en ebt het ook wel weer weg. Al die bollebozen daar. Kwam er een minderwaardigheidsgevoel naar boven kruipen? Nee, dat ook weer niet. Ik heb geen universiteit. Maar wat ik heb bereikt heb ik zelf gedaan. Voor mij stond er geen gespreid bedje van de kennis en kunde van hoog opgeleide ouders. Want ik ben er van overtuigd dat het makkelijker voor een kind is hogerop te komen als je hoger opgeleide ouders hebt.
Misschien komt mijn onbehagen wel voort doordat ik zelf een andere opleidingscarriere had gewild. En meer rendement uit mijn diploma's. Al zou ik sommige keuze's denk ik niet anders doen.

Wat een contrasten binnen twee generaties! Heb ik het nog niet eens gehad over de verschillen tussen broers en zussen onderling. Binnen 1 generatie dus.
Een socioloog zou een leuk onderzoeksonderwerp hebben hierover.
Of is dit al eens onderzocht?



6 opmerkingen:

  1. Mijn vader heeft 8 klassen lagere school doorlopen, mijn moeder 6. Ikzelf MULO, mijn partner ambachtsschool. Onze beide dochters hebben allebei 2 universitaire studies met goed gevolg afgerond. De oudste is gepromoveerd en de jongste bezig met promotie-onderzoek! De kans(en) geven en stimuleren doet meer voor 'n kind dan de al-of-niet hoogopgeleide ouder (s).

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat heb ik niet zo genoemd, maar is zeker waar! Het is zeker niet zo dat een hoog opgeleide ouder een soort borg is voor een goede studie voor het kind. Wel heb ik aan den lijve ondervonden en heb ik in mijn omgeving meer gezien dat kinderen van laagopgeleide ouders het zwaarder hebben om hogerop te komen. Jullie als ouders hebben twee dochters met geweldige resultaten! Gefeliciteerd en complimenten.

      Verwijderen
    2. Intelligentie - en daarmee leer-/ontwikkelingsvermogen - is voor een groot deel erfelijk. Alleen, als je je aangeërfde aanleg niet ontwikkelt dan brengt je dat niets. Stimuleren is dus ook van groot belang - en daarin kan de hele omgeving (ouders, grootouders, school, vrienden/vriendinnen, partner) een rol vervullen. Zowel positief als negatief.

      Waar niet is, valt echter weinig te stimuleren. Dwz, niet meer te stimuleren dan de aanwezige genetische aanleg maximaal te benutten. En dan zie je twee cirkels tegen elkaar in draaien: ouders met een goed ontwikkelingsniveau en kinderen met vaak een goede aanleg zijn veelal geneigd hun kinderen zeer te stimuleren. En andersom, ouders met een wat minder ontwikkelingsniveau en kinderen met een wat mindere aanleg, zijn veelal minder geneigd hun kinderen te stimuleren. Uitzonderingen bevestigen uiteraard... Deze beide mechanismen zorgen voor een toenemende tweedeling in onze maatschappij, waarbij de groep hoogopgeleiden en de groep lager opgeleiden steeds verder uit elkaar groeien, steeds minder in gesprek zijn met elkaar, elkaar steeds minder te vertellen hebben en elkaar steeds minder begrijpen...

      Verwijderen
  2. Lijkt mij een onderwerp voor Else-Marie van den Eerenbeemt, al zag ik het niet tussen haar publicaties staan. Er is vast wel door iemand onderzoek naar gedaan.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Er is zeker onderzoek naar gedaan. Google maar eens is intelligentie erfelijk.
    Heel interresant.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Wat een leuk blogonderwerp! Mijn ouders waren van 1925, beiden alleen lagere school. Ik zou uiteraard ook naar de huishoudschool gaan (want arbeidersgezin), hoewel op de basisschool al duidelijk was dat ik heel goed kon leren. Toen kwam de Cito en scoorde ik foutloos, oeps...toen mocht ik naar het gymnasium. Later heb ik geneeskunde gestudeerd. Mijn ouders zijn veel te vroeg overleden, maar ik had nu niet het idee dat we zoveel in niveau van elkaar verschilden. Mijn moeder had duidelijk wel een soort bezorgdheid dat ik mijn milieu zou ontgroeien. Mijn echtgenoot heeft de mavo niet afgemaakt. Hij werkt als zzp-er in een vrij beroep. Zijn collega's hebben wiskunde, bestuurskunde of een technische studie afgerond. Bij hem merkt ik soms een gebrek aan academische vaardigheden, drogredeneringen gebruiken bij discussies bijvoorbeeld. Kinderen hebben alledrie gestudeerd en zijn ons beiden intellectueel ver boven het hoofd gegroeid. We worden door alledrie keihard aangepakt (man wat meer want die is best eigenwijs) als we er een beetje naastzitten tijdens een inhoudelijke discussie. Dat houdt ons lekker scherp. Deelgrbieden van hun studie hebben we heerlijk meegeleerd via online colleges en hun boeken. Man heeft vwo wiskunde B gedaan met behulp van dochter en leent nu haar wiskundeboeken van de TU. Wat wilde ik ook al weer zeggen? Oja, geef aan bij je kinderen dat je wat meer van hun leefwereld wil afweten en ga aan de studie, ze vinden het vast geweldig. Een leuke app is ook Coursera. Lieve groet, Marni

    BeantwoordenVerwijderen