Midden maart mag iedereen in Nederland weer stemmen. Per post als je 70+ bent. Op 15 en 16 maart als je een zwakkere gezondheid hebt en anders op 17 maart. Woon je ergens anders in de wereld als Nederlander, dan moet je wel wat regelen, maar mag je ook stemmen. Zo kreeg ik vandaag de volmacht voor mijn dochter die nu in Ethiopië woont. Ze heeft me al geappt op wie ik namen s haar moet stemmen.
Tijdens het uitdelen van de stembiljetten op mijn werk kwamen er de vraag in mij op wanneer iemand niet (meer) mag stemmen.
In Nederland is het stemrecht een groot goed. Misschien wel in heel Europa, maar zover heb ik het niet opgezocht.
De vraag over het stemrecht kwam in mij op omdat ik met ouderen werk met dementie. Ook bewoners die zó geraakt zijn door dementie dat ze niet meer kunnen spreken, niets en niemand meer herkennen en niets meer begrijpen, kregen een stembiljet. Ze mogen stemmen, maar weten niets. Letterlijk niets. Hun dagelijks leven leven ze vanuit hun gevoel en emoties.
Voordat ik er van alles van ga vinden ben ik eerst op zoek gegaan bij de
Rijksoverheid.nl. Hoe staat het daar? Iedere volwassen Nederlander mag stemmen, tenzij hij uit het kiesrecht is ontzet. Wanneer wordt je daar uitgezet dan? Niet zomaar.
Volgens de
kiesraad: Bij de grondwetsherziening van 1983 heeft de wetgever een criterium
geformuleerd voor de aanwijzing van delicten die in aanmerking komen
voor uitsluiting: er moet sprake zijn van een ernstige aantasting van de
grondslagen van het Nederlandse staatsbestel.
Het mag duidelijk zijn
dat hiervan niet snel sprake is.
Dus niet mogen stemmen is heel zeldzaam. Nu is het gebruik dat er iemand gevolmachtigd wordt om namens betrokkene te stemmen. We gaan er allemaal van uit dat die gevolmachtigde helemaal in lijn zal stemmen met de stemmer.
Als iemand door dementie onder curatele staat weten familieleden wel aardig in welke lijn de persoon had willen stemmen.
Er zijn ook kinderen geboren met een zeer ernstige verstandelijke handicap die meerderjarig worden. Zij krijgen dan toch volledig stemrecht, ook als zij onder curatele blijven staan. Zij zijn zijn handelingsonbekwaam verklaard, net als ouderen met vergevorderde dementie.
Curatele is voor mensen
die hun financiële en persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen en
voor wie beschermingsbewind en/of mentorschap niet volstaat. Een curator
beslist over geld, verzorging, verpleging, behandeling of begeleiding
van de betrokkene.
Hier en daar heb ik eens een balletje opgegooid en eens rondgevraagd over het stemrecht voor hen die het echt niet (meer) kunnen. Gemiddeld genomen waren de reacties dat mensen die onder curatele staan eigenlijk niet konden stemmen. Of ouderen die wegens dementie opgenomen zijn in een verpleeghuis. Dus niet gelijk voor iederéén die in een verpleeghuis wordt opgenomen. Soms word je opgenomen wegens zware lichamelijke zorgvragen, maar is je koppie wel helder. Dan moet alles op alles gezet worden om hem de mogelijkheid te bieden om te stemmen. En dat wordt ook gedaan.
Als hun stemrecht zou vervallen, wie komt er dan op voor hen die geen stemrecht meer hebben? Zelf denk ik dat zij niet echt verliezen door het verlies van hun stemrecht.
Toch?
Of toch wel?
Een curator is meestal wel iemand die dicht bij de betrokkene staat en zo kán stemmen in de kleur van betrokkene. Al is soms ook een notaris een curator.
Maar ja, kinderen kiezen soms zo heel anders dan hun ouders, en ouderen zijn ook niet levenslang gehouden aan 1 partij. In de loop der jaren kan het ook zijn dat hun visie verandert. En weten naasten dit altijd feilloos?
Weet je hoe je politieke partij hierover denkt? Dit is geen onderwerp wat je in de verkiezingsprogramma's terug zult vinden. Ik heb zelf geen idee hoe mijn politieke partij hierover denkt. Ik denk dat het wel heel gevoelig ligt om hierover te beginnen in de politiek.
Hoe denk jij hierover? Ik gooi hier eens heel voorzichtig een balletje over op en kijk wat er los komt.
